Trọng tâm của OVOP là sản phẩm để phát triển sản xuất và thương mại hoá sản phẩm. Người Nhật giữ ba nguyên tắc khi thực hiện OVOP: tư duy thế mạnh bản địa, hướng đến toàn cầu, người dân tự tin sáng tạo. Thành công vang dội của OVOP khiến 40 quốc gia tới học, phần lớn là nguyên thủ trực tiếp học hỏi, ngoại trừ Việt Nam.
Thái Lan, chính cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra đã sang Nhật học để xây dựng chương trình OTOP (One Tambon One Product). Là “tín đồ” OVOP, TS Ơn tự trả lời câu hỏi: Vì sao Việt Nam không quan tâm? Vì các vị ở nhà ngồi nghe rồi đưa ra dự án “Mỗi làng một nghề”. Trong khi người ta chọn mỗi làng một sản phẩm, bán sản phẩm chứ không bán được nghề. Rõ ràng là chuyện mỗi làng một nghề là không hiểu bản chất, nhưng lại muốn thay đổi, lại muốn làm cái gì đó rất mơ hồ nên chương trình “Mỗi làng một nghề” không chạy được.
TS Trần Văn Ơn, đã thuyết phục được lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh. Khác các chương trình hỗ trợ thường thấy (hết kinh phí là mọi thứ cũng kết thúc), OCOP mỗi năm thi một lần. Không chấp nhận cách đôn doanh nghiệp làm thương mại dịch vụ lên để có số lượng doanh nghiệp mà không tạo ra giá trị, không đi vào trọng tâm sản phẩm. Nếu chỉ chú trọng giải pháp số lượng thì sẽ không thể giải quyết gốc rễ vấn đề, và cũng sẽ không thể có thành công của OCOP, theo TS Ơn.
“Biến chiến trường thành thị trường” là lời hiệu triệu doanh nghiệp Thái Lan bằng mọi cách phải làm cho “Đông Dương” mua hàng của họ.
“Thế mà mình không để ý, tới bây giờ sang bên Thái chẳng thấy có cửa hàng nào của mình, dù là công ty lớn. Trong khi đó, cuộc đổ bộ của họ, hầu hết là OTOP đã lớn lên trên đường đi. Rồi đây hàng Thái sẽ nhanh chóng giành lấy chỗ của hàng Trung Quốc”, TS Ơn nhấn mạnh.
Dân mình có rất nhiều tiềm năng, OCOP chính là cách nhà nước kiến tạo cuộc chơi để người dân biến nguồn nguyên liệu bản địa thành những sản phẩm có giá trị thương mại, nếu biết cách khơi dậy. TS Ơn có đủ bằng chứng để khẳng định rằng những vùng núi cao, hẻo lánh, dân tộc thiểu số vẫn có thể thành công với các nguyên tắc của OCOP: nguồn nguyên liệu đầu vào chuẩn hoá theo tiêu chuẩn GACP của tổ chức Y tế thế giới (WHO), công thức tối ưu được bào chế phù hợp với cơ địa của người Việt Nam và nhà máy sản xuất hiện đại, đạt tiêu chuẩn GMP của WHO.
Bây giờ các tỉnh muốn làm OCOP đã có kinh nghiệm xoay quanh sản phẩm gốc bản địa, dựng lên mô hình tổ chức, gắn với tinh thần khởi nghiệp, hàng năm tổ chức thi, TS Ơn nói tiếp: bản chất cuộc thi là đẩy người ta lên và thúc đẩy xúc tiến thương mại, thông qua đó sản phẩm được dán nhãn 3 sao, 4 sao, 5 sao, được quảng bá. Nếu không có sao nào thì năm sau thi tiếp, chẳng có vấn đề gì. Từ đó xây dựng điểm bán hàng theo hệ thống OCOP, cứ làm bài bản thì người dân sẽ tin./.
Theo Dân Việt
