Hiện nay, tại Việt Nam đã có một số mô hình nhỏ lẻ thực hiện việc xây dựng, kinh doanh sản phẩm từ nội lực cộng đồng như Công ty Sapa Napro chuyên sản xuất sản phẩm thuốc tắm của người Dao đỏ ở Lào Cai, Công ty DK Natura chuyên sản xuất thuốc chữa bệnh đái tháo đường ở tỉnh Thái Nguyên... theo mô hình OVOP.
Để triển khai Chương trình OCOP đạt kết quả như trên, tỉnh Quảng Ninh sẽ phải huy động cả hệ thống chính trị, các cấp các ngành, đặc biệt là các địa phương vào cuộc, trước hết là khâu tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân, làm cho người dân hiểu rõ vai trò, vị trí chủ thể của mình khi tham gia thực hiện chương trình. Vai trò “bà đỡ” của Nhà nước giai đoạn đầu không chỉ hỗ trợ các địa phương và cộng đồng cư dân về chính sách mà còn cần hỗ trợ cả về những nguồn lực tài chính, vật chất như là những “chất mồi”, “cú hích” đầu tiên cho các dự án địa phương phát triển.
Đây là chương trình dự án mới đối với tỉnh Quảng Ninh, bài học kinh nghiệm của được các quốc gia, địa phương trong nước đã thực hiện cần được đúc rút và tranh thủ được sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế liên quan để triển khai OCOP-QN có hiệu quả. Triển khai Chương trình “Mỗi xã, phường một sản phẩm” là một nội dung quan trọng trong giải pháp thực hiện “tăng trưởng xanh” của tỉnh Quảng Ninh nói chung và Chương trình xây dựng NTM nói riêng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh theo hướng phát triển bền vững.
Tuy nhiên, vấn đề tồn tại chính với các sản phẩm truyền thống ở Quảng Ninh là nhiều sản phẩm chưa thương mại hoá được và nếu đã thương mại hoá thì cũng khó tiêu thụ. Các lý do trực tiếp dẫn đến điều này là người dân chưa biết cách tổ chức sản xuất, phát triển sản phẩm và tiếp thị, chẳng hạn như mẫu mã, mạng lưới, thương hiệu v.v.. khả năng sáng tạo còn thấp, chất lượng sản phẩm không ổn định, sản phẩm chưa đáp ứng được nhu cầu và thị hiếu của người tiêu dùng; chưa có sự hỗ trợ một cách có hệ thống trong khi các cộng đồng ở Việt Nam nói chung và ở Quảng Ninh nói riêng chưa quen với nền kinh tế thị trường và hội nhập.
Gian hàng trưng bày sản phẩm OCOP tỉnh Quảng Ninh
Một số sản phẩm đã được thương mại hoá thì việc bảo vệ, giữ gìn thương hiệu của sản phẩm, đảm bảo về vệ sinh an toàn thực phẩm, chống và ngăn chặn hàng giả, hàng nhái đối với các sản phẩm này là rất khó khăn. Ví dụ như có trường hợp lấy gà, chả mực ở nơi khác đến, thậm chí cả gà thải loại của nước ngoài, nhưng lại được chào mời, giới thiệu là gà Tiên Yên, chả mực Hạ Long v.v.. làm ảnh hưởng đến uy tín, thương hiệu của sản phẩm. Việc phát triển các sản phẩm đặc sản này hiện nay vẫn còn mang tính tự phát, quy mô nhỏ, chưa có sự liên kết chặt chẽ các yếu tố, tính bền vững không cao. Từ những lý do đó, với những ưu điểm nổi trội như tôi nói ở phần đầu, việc triển khai Chương trình “Mỗi xã, phường một sản phẩm” sẽ là hướng đi đúng, góp phần khắc phục những hạn chế yếu kém này...
VPĐP NTM TW
